مدیریت زنجیره تأمین به هماهنگی کل جریان تولید یک کالا یا خدمت – از مواد اولیه خام تا تحویل محصول نهایی به مصرف کننده – اشاره دارد. یک شرکت شبکهای از تأمین کنندگان (“حلقههای” زنجیر) ایجاد میکند که محصول را از تأمین کنندگان مواد اولیه تا سازمانهایی که به طور مستقیم با کاربران سر و کار دارند، جابجا می کنند.
مدیریت زنجیره تأمین چیست؟ ۵ مولفه حیاتی!
اکثر کارشناسان و متخصصان به پنج مؤلفه حیاتی زیر در مدیریت زنجیره تأمین اشاره می کنند:
برنامه ریزی
برنامه ریزی و مدیریت تمام منابع مورد نیاز برای برآورده کردن تقاضای مشتری برای محصول یا خدمت یک شرکت.
هنگامی که زنجیره تأمین ایجاد شد، معیارهایی را برای اندازه گیری اینکه آیا زنجیره تأمین کارآمد، مؤثر، ارزش به مشتریان ارائه می دهد و به اهداف شرکت میرسد یا خیر، تعیین کنید.
تأمین
انتخاب تأمین کنندگان برای تأمین کالاها و خدمات مورد نیاز برای تولید محصول.
فرایندهایی برای نظارت بر روابط تأمینکننده و مدیریت آنها ایجاد کنید. فرایندهای کلیدی شامل: سفارش دهی، دریافت، مدیریت موجودی و تأیید پرداختهای تأمین کننده می باشد.
تولید
سازماندهی فعالیت های مورد نیاز برای پذیرش مواد اولیه، تولید محصول، آزمایش کیفیت، بستهبندی برای ارسال و برنامهریزی برای تحویل.
تحویل و لجستیک
هماهنگی سفارشات مشتری، برنامه ریزی تحویل، اعزام بارها، صدور صورتحساب به مشتریان و دریافت پرداختها.
بازگشت
ایجاد یک شبکه یا فرایند برای پس گرفتن محصولات معیوب، مازاد یا ناخواسته.
مدیریت زنجیره تامین چطور انجام میشود؟
با تجزیه و تحلیل داده شرکا سه سناریو قابل شناسایی هستند که تاثیر مدیریت اثربخش زنجیره تأمین ارزش را در چرخه افزایش میدهد:
- شناسایی مشکلات بالقوه: زمانی که تعداد سفارش یک مشتری محصول، بیشتر از مقداری است که تولیدکننده میتواند تحویل دهد، شکایت از خدمات افزایش مییابد. از طریق تجزیه و تحلیل داده، تولیدکنندگان ممکن است قبل از ناامیدی خریدار بتوانند کمبود را پیش بینی کنند.
- بهینه سازی پویای قیمت: محصولات فصلی عمر مفید محدودی دارند. در پایان فصل، این محصولات معمولاً به زباله دانی منتقل یا با تخفیفات بیشتر فروخته میشوند. خطوط هوایی، هتلها و غیره، که با “محصولات” فاسدشدنی در ارتباط هستند، معمولاً قیمت را به صورت پویا تنظیم میکنند تا با تقاضا تطبیق یابد. با استفاده از نرم افزارهای تحلیلی، تکنیکهای پیش بینی می توانند حتی برای کالاهای دیگر نیز سودآوری را بهبود بخشند.
- بهبود تخصیص موجودی “قابل تعهد و در دسترس”: نرمافزارهای تحلیلی به تخصیص پویای منابع و برنامهریزی کار بر اساس پیشبینی فروش، سفارشات واقعی و مواد اولیه کمک میکند. تولیدکنندگان میتوانند تاریخ تحویل محصول را هنگام ثبت سفارش تأیید کنند – که به طور قابل توجهی سفارشات نادرست را کاهش میدهد.
ویژگیهای کلیدی مدیریت اثربخش زنجیره تأمین
زنجیره تأمین آشکارترین “چهره” کسبوکار برای مشتریان و مصرفکنندگان است. هرچه مدیریت زنجیره تأمین یک شرکت بهتر و اثربخشتر باشد، شهرت و پایداری بلندمدت تجارت حفظ میشود.
سیمون الیس از IDC در مسیر به سوی یک زنجیره تأمین اندیشمند، مدیریت زنجیره تأمین را با شناسایی پنج “C” اثربخش زنجیره تأمین آینده تعریف میکند:
- متصل: توانایی دسترسی به دادههای غیرساختاریافته از رسانههای اجتماعی، دادههای ساختاریافته از اینترنت اشیا (IoT) و مجموعهدادههای سنتیتر از طریق ابزارهای سنتی ERP و یکپارچهسازی B2B.
- قابلیت همکاری: بهبود همکاری با تأمینکنندگان بهطور فزاینده به معنای استفاده از شبکههای بازرگانی مبتنی بر ابر است تا همکاری و تعامل چندمجموعهای فراهم شود.
- آگاهی از فضای سایبری: زنجیره تأمین باید سیستمهای خود را تقویت کند و در برابر نفوذ و حملات سایبری که باید یک نگرانی سراسری سازمان باشد، محافظت نماید.
- توانمند از لحاظ شناختی: پلتفرم هوش مصنوعی، یک برج مراقبت برای زنجیره تأمین مدرن میشود که با جمعآوری، هماهنگسازی و اتخاذ تصمیمات و اقدامات در سراسر زنجیره پیش میرود. بیشتر این زنجیره تأمین خودکار و خودآموز است.
- جامع: قابلیتهای تحلیلی باید با دادههای بهروز شده مقیاسبندی شوند. پیشبینیها جامع و سریع خواهند بود. تأخیر در زنجیره تأمین آینده غیرقابل قبول است.
بسیاری از زنجیرههای تأمین این فرایند را آغاز کردهاند، با مشارکت در شبکههای بازرگانی مبتنی بر ابر در بالاترین سطح و تلاشهای عمدهای در حال انجام است تا قابلیتهای تحلیلی تقویت شود.
تکامل مدیریت زنجیره تأمین
در حالی که زنجیرههای تأمین قدیمی بر دسترسیپذیری، حرکت و هزینه داراییهای فیزیکی متمرکز بودند، زنجیرههای تأمین امروزی به مدیریت دادهها، خدمات و محصولات میپردازند. سیستمهای مدرن مدیریت زنجیره تأمین، بسیار فراتر از صرفاً زمان و مکان هستند. مدیریت زنجیره تأمین بر کیفیت محصول و خدمات، تحویل، هزینهها، تجربه مشتری و در نهایت، سودآوری تأثیر میگذارد.
تا سال ۲۰۱۷، یک زنجیره تأمین معمولی به دادههای پنج سال قبل دسترسی پیدا میکرد. با این حال، کمتر از یک چهارم این دادهها تجزیه و تحلیل میشوند. این بدان معناست که ارزش دادههای بحرانی و حساس به زمان – مانند اطلاعات در مورد آب و هوا، کمبود ناگهانی نیروی کار، بیثباتی سیاسی و نوسانات تقاضا – ممکن است از دست برود.
زنجیرههای تأمین مدرن از مقادیر انبوهی از دادههای تولیدشده توسط فرایند زنجیره استفاده میکنند و توسط متخصصان تحلیلی و دانشمندان داده مدیریت میشوند. رهبران آینده زنجیره تأمین و سیستمهای برنامهریزی منابع سازمانی (ERP) مدیریتشده توسط آنها احتمالاً بر بهینهسازی مفید بودن این دادهها – تجزیه و تحلیل آنها در زمان واقعی با کمترین تأخیر – متمرکز خواهند بود.
مشاوره زنجیره تأمین
با خدمات آکادمی علم و صنعت، میتوانید فرایندهای زنجیره تأمین خود را به جریانهای کاری هوشمند تبدیل کنید، تا به سطوح جدیدی از واکنشپذیری و نوآوری دست یابید. با چالشدادن فرایندهای جزیرهای برای کشف بهرهوری، تیمهای خود را برای اجرا و تحویل توانمند کنید و از فناوریهای نوظهور مانند هوش مصنوعی و بلاکچین برای باز کردن فرصتها در هر مرحله از زنجیره ارزش – از برنامهریزی تقاضا تا هماهنگی سفارشات و تکمیل – استفاده نمایید.